ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΟΔΗΓΟΣ

Οι τραυματισμοί αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της αθλητικής δραστηριότητα

ΑΙΜΟΡΡΑΓΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΥΤΗ

  Η αιμορραγία από την μύτη είναι πολύ συχνός τραυματισμός που μπορεί να συμβεί σε παιδιά και σε ενήλικες. Η επανειλημμένη ρινορραγία είναι συχνή αιτία επισκέψεως στον ιατρό για λεπτομερή εξέταση που μπορεί να λύσει το πρόβλημα.

Πρέπει να αποφεύγονται τα εξής:

1. Μη γυρίσετε το κεφάλι σας προς τα πίσω γιατί το αίμα πηγαίνει προς την τραχεία
2. Μη φυσήξετε την μύτη σας
3. Μη βάλετε στο ρουθούνι βαμβάκι

Πρέπει να γίνουν τα εξής:

1. Για να σταματήσει η αιμορραγία καθίστε σε μια καρέκλα και σκύψτε το κεφάλι σας προς τα κάτω, για να μην πάει το αίμα στην τραχεία
2. Τοποθετήστε μια σακούλα με πάγο στο μέτωπο, κοντά στην βάση της μύτης και πιέστε εξωτερικά και τα δύο ρουθούνια
3. Εάν το αίμα δεν σταματήσει σε μισή ώρα απευθυνθείτε σε γιατρό της Αθλητιατρικής Εταιρίας Ιατρών Αγώνων (ΑΘΛΕΤΙΑ), αυτό ισχύεί και σε περίπτωση σοβαρού χτυπήματος στην μύτη όπου μπορεί να έχετε υποστεί κάταγμα.

Μυϊκές θλάσεις

  Οι μυϊκές θλάσεις μπορούν να συμβούν σε ανθρώπους που έχουν υπέρμετρο ενθουσιασμό και υποτιμούν την κούραση. Μυϊκή θλάση καλείται η ρήξη μερικών μυϊκών ινών που ως αποτέλεσμα έχει την δημιουργία αιματώματος. Ο πόνος είναι άμεσος, έντονος στην παραμικρή κίνηση. Οι μυϊκές θλάσεις εντοπίζονται συχνότερα στους προσαγωγούς, στους μυς του μηρού και της κνήμης.

Πρέπει να αποφεύγονται τα εξής:

1. Αποφύγετε τις ζεστές κομπρέσες γιατί επιδεινώνουν τον πόνο και το αιμάτωμα
2. Αποφύγετε τις θερμαντικέ αλοιφές οι οποίες μπορούν να προκαλέσουν επιδείνωση της μυϊκής θλάσης καθώς και έγκαυμα αν την βάλουμε σε μεγάλη ποσότητα.
3. Αποφύγετε την περίδεση με ελαστικό επίδεσμο στην περιοχή της θλάσης

Πρέπει να γίνουν τα εξής:

1. Ξαπλώστε το άτομο που έχει υποστεί την μυϊκή θλάση σε αναπαυτική θέση και τοποθετήστε μια σακούλα με πάγο επάνω η οποία λειτουργεί ως αποιδηματικό και παυσίπονο στην περιοχή της βλάβης
2. Τοποθετήστε αρκετές φορές την ημέρα παγοκύστη ώστε να μειωθεί το αιμάτωμα
3. Η ξεκούραση περιλαμβάνεται στα θεραπευτικά μέτρα καθώς και τα αντιφλεγμονώδη και οι αλοιφές που θα σας χορηγήσει ο ιατρός σας

ΔΙΑΣΤΡΕΜΜΑ

  Διάστρεμμα καλείται η βλάβη της άρθρωσης που έχει δημιουργηθεί από μια απότομη κίνηση. Στην αρχή ο πόνος είναι έντονος με μικρή διάρκεια και στην συνέχεια παρατεταμένος με μικρότερη ένταση.

Πρέπει να αποφεύγονται τα εξής:

1. Αποφεύγετε να μένετε όρθιοι γιατί ο πόνος γίνεται έντονος και προκαλείται οίδημα στην περιοχή εάν ο τραυματισμός είναι στο πόδι
2. Αποφεύγετε τα ζεστά επιθέματα

Πρέπει να γίνουν τα εξής:

1. Τοποθετήστε παγοκύστη στην άρθρωση ή βάλτε το άκρο που έχει υποστεί την κάκωση κάτω από παγωμένο νερό για μισή ώρα περίπου
2. Εάν ο πόνος είναι ανυπόφορος, πάρτε κάποιο παυσίπονο.
3. Εφαρμόστε ελαστική επίδεση με ήπια πίεση ειδικά αν η περιοχή είναι πρησμένη
4. Τοποθετήστε το μέλος που έχει υποστεί το διάστρεμμα σε υψηλότερο επίπεδο από την οριζόντια θέση
5. Απευθυνθείτε στον ιατρό σας για περαιτέρω κλινικοεργαστηριακό έλεγχο

ΚΑΤΑΓΜΑΤΑ

  Κάταγμα καλείται η διακοπή, μερική ή ολική, της συνέχειας του οστού.

Πρέπει να αποφεύγονται τα εξής:

1. Μην χρησιμοποιείτε ζεστά επιθέματα
2. Μην προσπαθείτε να κουνήσετε το μέλος που έχει υποστεί χτύπημα ιδιαίτερα εάν είναι στον αυχένα ή στην σπονδυλική στήλη
3. Αν το κάταγμα είναι στο χέρι ή στο μπράτσο και φοράτε δαχτυλίδια ή ρολόι, βγάλτε τα αμέσως για υπάρχει πιθανότητα το άκρο να πρηστεί.
4. Αποφύγετε το φαγητό ή την λήψη υγρών, ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα σε περίπτωση χορήγησης γενικής αναισθησίας στο νοσοκομείο

Πρέπει να γίνουν τα εξής:

1. Τοποθετήστε πάνω από την περιοχή του κατάγματος μια σακούλα με πάγο
2. Αν ο πόνος είναι ανυπόφορος, πάρτε ένα παυσίπονο
3. Ακινητοποιήστε το μέλος που έχει πάθει κάκωση με έναν αυτοσχέδιο νάρθηκα ( όπως ένα κομμάτι ξύλο ή μια σανίδα ) ώστε να περιοριστεί ο πόνος και να μην επιδεινωθεί η κατάσταση

Οφθαλμικές κακώσεις

  Οι οφθαλμικές κακώσεις είναι τραυματισμοί οι οποίοι μπορούν να συμβούν σε οποιοδήποτε μέρος μπορεί να βρεθούμε. Υπάρχουν δύο ειδών τραυματισμοί των οφθαλμών: Α)Τραυματισμός από χτύπημα του οφθαλμού Β) Ξένο σώμα στο μάτι

Πρέπει να αποφεύγονται τα εξής:

1. Μην τρίψετε το μάτι σας γιατί μπορεί να επιδεινώσετε τον ερεθισμό
2. Μην τοποθετείτε αντικείμενα όπως μπατονέτες, χαρτομάντιλα, γάζες στον οφθαλμό γιατί μπορεί να προκαλέσετε μεγαλύτερο τραυματισμό

Πρέπει να γίνουν τα εξής:

1. Έλεγχος της όρασης και της κινητικότητας του οφθαλμού
2. Εάν φοράτε φακούς επαφής, ρίξτε αμέσως στα μάτια φυσιολογικό ορό
3. Τοποθετήστε σε μια σακούλα πάγο και εφαρμόστε την μαλακά επάνω στο μάτι χωρίς να κάνετε μασάζ.
4. Σε περίπτωση εισαγωγής ξένου σώματος σκύψτε το κεφάλι, κρατήστε ανοικτά τα βλέφαρα και ξεπλύνατε με άφθονο νερό. Το ίδιο κάνουμε εάν στο μάτι μπει κάποια βλαβερή χημική ουσία όπως βερνίκι, ασβέστη, αμμωνία, χλωρίνη.
5. Επισκεφτείτε τον οφθαλμίατρο για περαιτέρω έλεγχο

ΛΙΠΟΘΥΜΙΑ

  Λιποθυμία καλείται η μειωμένη ροή αίματος προς τον εγκέφαλο με συνέπεια την μειωμένη οξυγόνωση του εγκεφάλου που έχει ως αποτέλεσμα την απώλεια συνείδησης. Αιτίες λιποθυμίας είναι: Υπογλυκαιμία, αφυδάτωση, τραυματισμός κεφαλής, συγκοπτικό επεισόδιο, εγκυμοσύνη, έντονο ψυχικό stress.

Πρέπει να αποφεύγονται τα εξής:

1. Μην μετακινείτε το άτομο που έχει υποστεί λιποθυμικό επεισόδιο
2. Μη σκεπάζετε με κουβέρτες, ρούχα, γιατί η ζέστη προκαλεί αγγειοδιαστολή με αποτέλεσμα την μειωμένη ροή αίματος προς τον εγκέφαλο
3. Αποφύγετε την χορήγηση τροφής καφέ και αλκοόλ, γιατί σε ενδεχόμενη επανάληψη του λιποθυμικού επεισοδίου μπορεί να προκληθεί εμετός με εισρόφηση και πνιγμονή

Πρέπει να γίνουν τα εξής:

1. Διαπιστώστε ότι δεν υπάρχει απόφραξη αεροφόρων οδών από την γλώσσα που δεν είναι γυρισμένη προς τα πίσω και ότι δεν υπάρχει τροφή ή εμέσματα στο στόμα
2. Ξαπλώστε το άτομο σε οριζόντια θέση με τα πόδια ψηλά όσο το δυνατόν περισσότερο.
3. Χαλαρώστε τα ρούχα, γραβάτες, ζώνες, που μπορούν να εμποδίζουν την φυσιολογική αναπνοή
4. Όταν το άτομο ξαναβρεί τις αισθήσεις του αφήστε το ξαπλωμένο για 20 min
5. Σε ενδεχόμενο τραυματισμού στο κεφάλι και πρόκληση λιποθυμικού επεισοδίου ( νοκ-αουτ ) κάνουμε τα παραπάνω με την σειρά προτεραιότητας που αναφέραμε, τοποθετούμε ένα μαλακό αυχενικό κολάρο το οποίο είναι απαραίτητο εξάρτημα για το φαρμακείο μας και  καλούμε ασθενοφόρο ή ιατρική βοήθεια άμεσα.

ΑΙΜΑΤΩΜΑΤΑ

  Αιμάτωμα καλείται η συσσώρευση αίματος σε μια περιοχή του σώματος, η οποία προκαλείται από τον τραυματισμό ενός αιμοφόρου αγγείου. Παρουσιάζεται συχνά στους αθλητές, με συνηθέστερο σημείο εμφάνισης τους μύες των άνω και κάτω άκρων, τον κορμό, το κεφάλι και γενικά όπου υπάρχει επαφή ανάλογα με την αθλητική δραστηριότητα που ασκούμε. Δύναται να εμφανισθεί, κυρίως στη μυϊκή γαστέρα, στη μυοτενοντώδη σύναψη ή οπουδήποτε αλλού εξαιτίας διαρκούς υπερδιάτασης κατά τη διάρκεια ενός επίπονου ή έντονου αθλητικού προγράμματος. Βασικά οι μύες που τραυματίζονται συχνότερα, είναι οι μύες που περνούν πάνω από δύο αρθρώσεις (δικέφαλος, τρικέφαλος, τετρακέφαλος, γαστροκνήμιος). Το αιμάτωμα γίνεται εμφανές πολύ γρήγορα και έχει τα παρακάτω κλινικά χαρακτηριστικά:

α) Χρώμα: μελανό στην επιφάνεια που έχει υποστεί την κάκωση. Κατά την αποκατάσταση, το χρώμα του δέρματος αλλάζει, λαμβάνοντας κιτρινοϊώδης απόχρωση.
β) Περιορισμός της κίνησης.
γ) Επώδυνη κίνηση. 
δ) Σπασμός στους γύρω μυς.
ε) Φλεγμονή.

Τα αιματώματα διαιρούνται σε δύο τύπους, ανάλογα το βάθος (επίπεδο) που παρουσιάζονται:

1. Υποδόρια αιματώματα (επιφανειακά)
2. Εν τω βάθει αιματώματα.

ΥΠΟΔΟΡΙΑ ΑΙΜΑΤΩΜΑΤΑ Τα αιματώματα αυτά δεν έχουν μεγάλη σημασία γιατί δεν αποτελούν ιδιαίτερα σημαντική κάκωση. Ο αθλούμενος δεν σταματά να αγωνίζεται. Εάν όμως υποδόρια αιματώματα εμφανίζονται συχνά, σε διάφορα σημεία του σώματος ή δεν είναι μόνο αποτέλεσμα απευθείας τραυματισμών, τότε ο αθλητίατρος είναι υποχρεωμένος να ψάξει την αιτία δημιουργίας τους. Σ' αυτήν την περίπτωση είναι απαραίτητες ορισμένες εξετάσεις αίματος, όπως η γενική αίματος, (κυρίως ο αριθμός των αιμοπεταλίων), ο χρόνος ροής πήξεως, ο χρόνος προθρομβίνης (Quick), το ασβέστιο αίματος και οι ηλεκτρολύτες ορρού. Βάσει των αποτελεσμάτων των εξετάσεων αυτών είναι δυνατόν να καθορισθεί η αιτία των υποδορίων αυτών αιματωμάτων.  

ΕΝ ΤΩ ΒΑΘΕΙ ΑΙΜΑΤΩΜΑΤΑ Είναι σοβαρά αιματώματα λόγω του ότι η έκταση ή το βάθος τους εμποδίζουν στη λειτουργία τους βασικά όργανα. Οι αθλητές, στατιστικά, εμφανίζουν συχνότερα τέτοιου είδους αιματώματα λόγω των περισσότερων κακώσεων που υφίστανται στους αγωνιστικούς χώρους. Ο αθλούμενος στην περίπτωση αυτή μένει αρκετό καιρό έξω απ' τους αγωνιστικούς χώρους, η δε επαναφορά του στην αθλητική δραστηριότητα εξαρτάται απ' την έκταση του αιματώματος και το βάθος που αυτό βρίσκεται.  

ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Στην περίπτωση τραυματισμού, το πρώτο μέλημα του ιατρού είναι η άμεση τοποθέτηση παγοκύστης, τυλιγμένη σε μια πετσέτα. Με την άμεση εφαρμογή των ψυχρών επιθεμάτων (πάγου) η αποκατάσταση στις κακώσεις αυτές επιτυγχάνεται κατά 50%, γιατί περιορίζεται αποτελεσματικά η επέκταση του αιματώματος. Ακόμη, τα ψυχρά επιθέματα επιδρούν στις νευρικές απολήξεις και αναστέλλουν το αίσθημα του πόνου. Αφού η παγοθεραπεία συνεχισθεί για 2 ώρες περίπου (10΄ πάγος, 5΄ αφαίρεση), το τραυματισμένο σκέλος δένεται με ελαστικό επίδεσμο, απ' την περιφέρεια προς το κέντρο, γύρω απ' την κάκωση με σκοπό τον περιορισμό της εκχύμωσης και την ελάττωση της ποσότητας του αίματος στα μεταξύ των τραυματισμένων ιστώv διαστήματα. Μια εναλλακτική προσέγγιση, με πολύ καλά αποτελέσματα, αποτελεί ένας υγρός ελαστικός επίδεσμος (Liquid Ice), ο οποίος συνδυάζει περίδεση και κρυοθεραπεία συγχρόνως.
 
Στο διάστημα αυτό και για 36-60 ώρες είναι καλό το σκέλος που έχει υποστεί το αιμάτωμα, την κάκωση γενικότερα, να τοποθετείται σε ανάρροπη θέση.Τα απλά αυτά μέσα, ως πρώτες βοήθειες, είναι σημαντικά στο να περιορισθεί ή και να εξαφανισθεί το αιμάτωμα.Όταν αυτό δεν επιτευχθεί, τότε η φυσικοθεραπευτική αγωγή με υπερήχους, λέιζερ ή ελαφρά μάλαξη (μετά τις 3 πρώτες ημέρες) βοηθά στην αποκατάσταση.

 Ένα σίγουρο θεραπευτικό μέσο είναι οι ενέσεις ενζύμων, προελεύσεως εξωτερικού, οι οποίες γίνονται αποκλειστικά και μόνο από ειδικό αθλητίατρο. Στην περίπτωση που το εν τω βάθει αιμάτωμα παραμένει πολλές ημέρες και αρχίζει να οργανώνεται (ασβεστοποίηση), η μάλαξη πρέπει να είναι ιδιαίτερα έντονη και παρατεταμένη στον χρόνο.Φαρμακευτική παρέμβαση αποτελούν τα αποιδηματικά χάπια, που βοηθούν στη λύση του αιματώματος, αντιφλεγμονώδη-παυσίπονα εάν υπάρχει φλεγμονή ή άλγος.Στην περίπτωση ασβεστοποιημένου αιματώματος, που δεν υποχωρεί με τα πιο πάνω μέσα και εμποδίζει τη σωστή λειτουργία του σκέλους, καταφεύγουμε σε χειρουργική θεραπεία (αφαίρεση του αιματώματος).

ΧΡΗΣΙΜΑ ΤΗΛΕΦΩΝΑ

Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ): 166

Κέντρο Δηλητηριάσεων: 210 7793777

Αθλητιατρική Εταιρεία Ιατρών Αγώνων ( ΑΘΛ.ΕΤ.Ι.Α.):
Τηλ. Επικοινωνίας: 210 6005513
Τηλ.-FAX: 210-6005190

http://www.coachbasketball.gr/p/blog-page_15.html